Windows 10 Mei 2021 Update (versie 21H1)


Eerst even het geheugen opfrissen, want hoe zat het ook alweer met die onderdelenupdates? Microsoft beschouwt Windows 10 als een service, wat er in de praktijk op neer komt dat halfjaarlijks een gratis Windows 10-onderdelenupdate beschikbaar komt. Zo'n update voorziet Windows 10 van nieuwe functionaliteiten, moderniseert de gebruikersinterface, verbetert de beveiliging en repareert vele problemen waar gebruikers in vorige versies tegenaan zijn gelopen.

Elke onderdelenupdate staat voor een nieuwe Windows 10-versie. Sinds juli 2015 verschenen de volgende versies:

In de volksmond heten de halfjaarlijkse onderdelenupdates de voorjaars- en najaarsupdate. Het bijbehorende versienummer is opgebouwd uit het jaar van uitgave, aangevuld met een code. Deze code werd voorheen gevormd door een verwarrend maandnummer, maar krijgt tegenwoordig simpelweg code 'H1' voor de voorjaarsupdate en 'H2' voor de najaarsupdate. Zo heeft de Oktober 2020 Update het versienummer 20H2, en de Mei 2021 Update het versienummer 21H1.

De eerste jaren werd Windows 10 bij de installatie van een onderdelenupdate altijd opnieuw geïnstalleerd (met behoud van de geïnstalleerde apps en persoonlijke bestanden). Bij de minder ingrijpende onderdelenupdates (in bovenstaand overzicht gemarkeerd met een *) is zo'n tijdrovende en foutgevoelige herinstallatie van Windows echter niet meer nodig, deze updates lijken dan ook meer op een servicepack. Dit geldt ook voor de nieuwe Mei 2021 Update, zie verderop!

Ondersteuningstermijn onderdelenupdates

Elke Windows 10-versie wordt volgens de Windows 10-levenscyclus maximaal anderhalf jaar ondersteund. Werk je dus nog met de November 2019 Update (versie 1909) dan zal je deze uiterlijk 11 mei 2021 moeten bijwerken naar een recentere versie om nog recht te blijven houden op support en updates van Microsoft (de geïnstalleerde versie is te achterhalen via Instellingen, onderdeel Systeem, sub Info). Om de gebruiker hiervan op de hoogte te brengen, wordt een melding getoond dat Windows 10 'niet langer geldig is'. Een enigszins cryptische waarschuwing waarmee de gebruiker 'vriendelijk' wordt verzocht een recentere onderdelenupdate te installeren...

 

De Mei 2021 Update installeren

zie instructievideo nieuwsbrief 104 op 3:43

Halfjaarlijkse onderdelenupdates worden aangeboden via Instellingen, onderdeel Bijwerken en beveiliging, sub Windows Update. Wordt versie 21H1 nog niet weergegeven, probeer dan of deze via de knop Naar updates zoeken wordt toegevoegd. Met de link Downloaden en installeren kan de onderdelenupdate vervolgens op een voor de gebruiker geschikt moment handmatig geïnstalleerd worden.

Instellingen, onderdeel Bijwerken en beveiliging, sub Windows Update, met de link Downloaden en installeren

De Mei 2021 Update installeert als een servicepack

De Mei 2021 Update is te beschouwen als een servicepack voor het verbeteren van de prestaties, veiligheid en het oplossen van problemen waar gebruikers in voorgaande onderdelenupdates tegenaan zijn gelopen. Een soort van reguliere update dus waarbij geen tijdrovende en foutgevoelige herinstallatie van Windows 10 nodig is, het installatierisico is dan ook beperkt. Tenminste, als onderdelenupdate 2004 of 20H2 al is geïnstalleerd! Anders volgt alsnog een volledige installatie van Windows 10 (met bijbehorende herstarts en eventuele updateproblemen). Het mag duidelijk zijn dat dit niet geheel zonder risico is, maak daarom altijd éérst een back-up van je persoonlijke bestanden! Uiteraard doet vrijwel iedere SchoonePC-fan dat al, toch maak ik er voor de zekerheid nog maar even melding van :-)

Om Windows optimaal voor te bereiden op de installatie van de Mei 2021 Update, wordt eerst update KB4023057 geïnstalleerd. Deze patch voegt de app Microsoft Update Health Tools toe, welke is terug te vinden in de lijst Instellingen, onderdeel Apps, sub Apps en onderdelen. Deze app draait op de achtergrond en heeft tot doel eventuele problemen in het bestandssysteem en het register op te lossen, Windows Update te resetten, schijfruimte vrij te maken, de netwerkverbinding te controleren e.d. Deze aanpassingen moeten ervoor zorgen dat de installatie van de onderdelenupdate probleemloos verloopt.

Lukt het niet om de Mei 2021 Update te installeren?

Meldt Windows Update langdurig dat onderdelenupdate 21H1 'eraan komt' of wordt de update maanden later nog steeds niet aangeboden dan is de betreffende hard- en/of software waarschijnlijk niet compatibel. Koppel de externe hardware in dat geval eens los, en verwijder onnodige software zoals virusscanners en cleantools. Heeft dat geen effect dan kan de update als alternatief altijd nog direct worden geïnstalleerd via de pagina www.microsoft.com/nl-nl/software-download/windows10, of vanaf een zelfgemaakt installatiemedium.

Lukt het wel om de update te starten maar loopt deze tijdens de installatie vast (waarbij wordt teruggerold naar de vorige installatie), kijk dan eens naar de tips om de installatie van een onderdelenupdate succesvol te laten verlopen. Als geen van deze tips soelaas biedt dan zal waarschijnlijk een schone installatie van Windows 10 uitgevoerd moeten worden. Ik kan mij echter voorstellen dat je niet zit te wachten op het opnieuw installeren en afstellen van alle software. Als laatste redmiddel zou je daarom nog contact kunnen opnemen met de helpdesk van Microsoft (via de chat-app Hulp vragen, te openen via de zoekfunctie naast Start): zij kunnen de computer overnemen, het probleem analyseren en waar mogelijk oplossen...

 

Wat verandert er bij de Mei 2021 Update?

zie instructievideo nieuwsbrief 104 op 6:03

Met de Mei 2021 Update worden vooral problemen onder de motorkap opgelost, de meeste in ontwikkeling zijnde features worden doorgeschoven naar toekomstige onderdelenupdates. De meeste aanpassingen zitten dus onder de motorkap zodat je er in de dagelijkse praktijk weinig van zal merken. Toch zijn er enkele noemenswaardige wijzigingen en ik sluit niet uit dat daar (middels kwaliteitsupdates) gaandeweg nog enkele nieuwe features uit de insider-versie aan toegevoegd worden, zoals dat recent met de widget Nu vergaderen gebeurde (zie verderop).

Windows Hello: ondersteuning voor meerdere camera's

De eerste wijziging gaat over Windows-Hello gezichtsherkenning, oftewel herkenning van je unieke gezicht door middel van biometrische authenticatie (met een daarvoor geschikte camera). Deze gezichtsherkenning wordt met name gebruikt om het gebruikersaccount automatisch aan te melden zodra de gebruiker achter de PC gaat zitten (het is dan dus niet meer nodig om het account te selecteren en het wachtwoord op te geven). Vanaf de Mei 2021 Update is het bij laptops en tablets ook mogelijk om een extra aangesloten biometrische camera in te stellen als voorkeurscamera voor de Windows Hello-gezichtsherkenning (in plaats van de interne camera). Dat is met name handig wanneer een extra beeldscherm is aangesloten waardoor het praktischer is om de gezichtsherkenning vanuit een andere hoek te laten plaatsvinden. Nadeel is wel dat er maar één biometrische foto per gebruikersaccount kan worden vastgelegd, waardoor de gezichtsherkenning mogelijk opnieuw moet worden ingesteld wanneer van biometrische camera wordt geswitcht (dit is het geval bij afwijkende cameraspecificaties). Deze nieuwe ontwikkeling is dus nog wel voor betering vatbaar.

WMI Group Policy Service geoptimaliseerd

Met de Mei 2021 Update is de Windows Management Instrumentation (WMI) Group Policy Service (GPSVC) geoptimaliseerd, hetgeen een merkbaar verschil moet opleveren wanneer gebruik wordt gemaakt van werken op afstand. Dit is dus met name een verbetering voor de Windows 10-gebruikers die sinds de coronapandemie vanuit huis werken.

Microsoft Defender Application Guard is verbeterd

Microsoft Defender Application Guard is een beveiligingstool die gebruik maakt van de HyperV-virtualisatiemogelijkheden van het moederbord om Windows 10 Pro tijdens het internetten te beschermen tegen malware en andere gevaren (deze optie is niet beschikbaar in Windows 10 Home). Hierbij wordt de browser Edge in een geïsoleerde virtuele omgeving opgestart zodat potentieel onveilige downloads geen wijzigingen kunnen aanbrengen en dus geen enkel gevaar voor het besturingssysteem vormen! Application Guard is in eerste instantie ontwikkeld voor Edge, en werkt inmiddels ook bij de Office 365-apps. Hierbij worden de van internet afkomstige Office-bestanden automatisch met de Application Guard in een virtuele omgeving geopend. Met de Mei 2021 Update is Application Guard geoptimaliseerd zodat hij met name bij het openen van Office-bestanden merkbaar efficiënter werkt.

Wil je Microsoft Defender Application Guard een keer uitproberen? Installeer deze beveiligingstool dan via Instellingen, onderdeel Bijwerken en beveiliging, sub Windows-beveiliging, optie App- en browserbeheer, onderdeel Geïsoleerde browse-omgeving, link Microsoft Defender Application Guard installeren. Is de optie Microsoft Defender Application Guard ontoegankelijk, controleer dan vanuit het UEFI/BIOS of het moederbord is voorzien van een virtualisatie-optie en of deze is geactiveerd want anders gaat het zeker niet werken (zoek daarbij naar een optie zoals VT-x, Virtualization Technology, Virtualization Extensions, SVM Mode of AMD-V).

Na een herstart van Windows is de Application Guard klaar voor gebruik. Doorloop eventueel nog de instellingen via de link Application Guard-instellingen wijzigen (eveneens bij onderdeel Geïsoleerde browse-omgeving). Hierna kan vanuit Edge een Application Guard-venster worden geopend (via Instellingen en meer, optie Nieuw Application Guard-venster) zodat vanuit een geïsoleerde virtuele omgeving veilig het internet opgegaan kan worden. Dit Application Guard-venster lijkt op het InPrivate-venster, maar heeft als extra voordeel dat de downloads, cookies, ingevoerde wachtwoorden en opgeslagen favorieten wél bewaard blijven.

Steeds meer apps worden via de Store geüpdatet

Microsoft heeft zich tot doel gesteld om de apps die normaal gesproken standaard met Windows 10 worden meegeleverd, voortaan als download via de Microsoft Store beschikbaar te stellen. Apps als Microsoft Nieuws, Mail en Agenda, Microsoft Foto's, en ook klassieke bureaublad-apps zoals Kladblok, Paint en het Knipprogramma moeten eraan geloven. Het downloaden via de Store heeft enkele belangrijke voordelen, zoals het automatisch laten updaten van apps (zodat apps sneller doorontwikkeld kunnen worden) en het eenvoudig opnieuw installeren van vastgelopen apps.

Naar verluidt gaat de Microsoft Store zelf later dit jaar ook op de schop. Door aanpassing van de voorwaarden hoopt Microsoft dat het aantrekkelijker wordt voor fabrikanten om hun spellen en klassieke bureaublad-apps ook via de Store aan te bieden. En dat wordt hoog tijd, het aanbod in de Store is door de gestelde voorwaarden namelijk te beperkt terwijl de Store zelf juist een uitermate geschikte tool is om software up-to-date te houden.

De nieuwe Edge-browser

zie instructievideo nieuwsbrief 104 op 11:20

Vanaf de Mei 2021 Update zal iedereen eraan moeten geloven, de oude Edge-browser wordt namelijk definitief vervangen door de nieuwe op Chromium gebaseerde versie. De mogelijkheden van deze nieuwe browser zijn in een eerdere nieuwsbrief al uitgebreid aan bod geweest, dit is terug te lezen op de website of in de computerbijbel voor Windows 10. Als aanvulling daarop heb ik nog wel een interessante tip!

Sluit je Edge af dan worden alle openstaande tabbladen in één keer afgesloten. En dat kan best irritant zijn als je eigenlijk alleen het openstaande tabblad had willen afsluiten... Wil je dat Edge eerst waarschuwt voordat meerdere tabbladen tegelijk worden afgesloten, open dan de pagina edge://flags/ (met de nog in ontwikkeling zijnde opties), zoek de optie Ask Before Closing Multiple Tabs, wijzig deze in Enabled en vervolg met de knop Opnieuw opstarten. Open vervolgens via de knop Instellingen en meer het venster Instellingen, onderdeel Uiterlijk en activeer de toegevoegde optie Vragen voordat een venster met meerdere tabbladen wordt gesloten.

En verveel je je? Waag je dan eens aan een spelletje Ninjacat Surf! Dit verslavende spelletje is als easter egg (verborgen verrassing) verstopt achter de link edge://surf. De browser Chrome heeft een vergelijkbare easter egg met de naam Dino, te starten met chrome://dino.

De knop 'Nieuws en interesses'

zie instructievideo nieuwsbrief 104 op 13:25

LET OP: Deze knop wordt gefaseerd ingevoerd, het kan dus dat deze nog niet toegankelijk is.

Met update KB5001391 wordt de knop Nieuws en interesses aan de taakbalk toegevoegd. Via deze knop wordt het actuele lokale weer direct op de taakbalk getoond, en is het laatste nieuws met een enkele klik direct toegankelijk. De in het nieuwsvenster getoonde feeds zijn eventueel online aan te passen via de knop Interesses beheren. Het checken van nieuwsfeiten en het weer wordt doorgaans via de mobiel gedaan, het lijkt er dan ook op dat Microsoft met deze nieuwe widget de concurrentie met de mobiel wil aangaan!

Normaal gesproken zou zo'n nieuwe widget aan een onderdelenupdate zoals de Mei 2021 Update worden toegevoegd. Microsoft wilde daar duidelijk niet op wachten en stelde de feature al beschikbaar voor de Windows 10-versies 2004 en 20H2 (de knop wordt gefaseerd geactiveerd, het kan dus even duren voordat je hem te zien krijgt). Heb je geen behoefte aan de widget, schakel deze dan uit via een rechter muisklik op de taakbalk, optie Nieuws en interesses, optie Uitschakelen (met de optie Pictogram en tekst weergeven is de widget weer in te schakelen).

'Nu vergaderen' via Skype

zie instructievideo nieuwsbrief 104 op 14:29

Recent is de knop Nu vergaderen (met het camera-icoontje) aan het systeemvak van Windows 10 toegevoegd. Deze nieuwe widget was voorafgaand aan de Mei 2021 Update al actief, toch wil ik hem nog even onder de aandacht brengen. Met deze widget kunnen groepsvergaderingen worden opgestart of bijgewoond, waarbij gebruik wordt gemaakt van de in Windows geïntegreerde app Skype. Vergaderen kan met groepen tot 100 personen, met een maximale tijdsduur van 24 uur per sessie.

Een vergadering opstarten of deelnemen

Wil je zelf een vergadering opzetten, klik dan op de knop Nu vergaderen, geef je naam op, kopieer de getoonde link (knop Link kopiëren) en deel deze met andere deelnemers, bijvoorbeeld via e-mail. Klik vervolgens op het afgesproken tijdstip op de knop Vergadering starten. Wil je als deelnemer meedoen aan een vergadering, klik dan op de toegezonden link of geef via de knop Deelnemen aan een vergadering de door de initiatiefnemer verzonden link op, de vergadering start dan automatisch op.

Gebruik van camera en microfoon

Wil je actief meedoen aan de vergadering dan moet je computer wel voorzien zijn van een werkende microfoon en camera! Zonder deze hardware kan je wel aanmelden, maar zijn de mogelijkheden beperkt tot meekijken, meeluisteren en eventueel communiceren via de chatfunctie... Wordt met meerdere personen vergaderd dan kan het prettig zijn om tijdelijk de microfoon te dempen (knop Dempen/Dempen opheffen) en/of de camera uit te zetten (knop Video uitschakelen/Video inschakelen). Is de microfoon of de camera ontoegankelijk, controleer dan bij de privacyinstellingen of de app Skype toegangsrechten heeft (via Instellingen, onderdeel Privacy, sub Camera en/of Microfoon). Standaard is de Rasterweergave actief zodat alle deelnemers in beeld zijn, deze weergave is eventueel te wijzigen in Sprekersweergave (via de optie rechts bovenin beeld).

De widget 'Nu vergaderen' en de app Skype verwijderen

Maak je geen gebruik van Skype dan kan de app worden verwijderd via Instellingen, onderdeel Apps, sub Apps en onderdelen, zoek Skype in de lijst met apps, knop Verwijderen. De widget Nu vergaderen blijft dan behouden zodat een vergadering altijd nog via de online omgeving Skype for Web (https://web.skype.com) kan worden bijgewoond. Heb je ook hier geen behoefte aan dan kan de widget verborgen worden via een rechter muisklik op het icoontje, optie Verbergen (weer zichtbaar maken gaat via Instellingen, onderdeel Persoonlijke instellingen, sub Taakbalk, link Systeempictogrammen in- en uitschakelen).

Nieuwe Windows 10 PowerToys

zie instructievideo nieuwsbrief 104 op 15:49

Hoewel de Windows 10 PowerToys losstaan van de Mei 2021 Update, wil ik de nieuw toegevoegde PowerToys Color Picker, ImageResizer, Keyboard Manager en PowerToys Run ook nog even onder de aandacht brengen. De afzonderlijke PowerToys zijn te activeren via de PowerToys-app in het systeemvak (zie de website voor meer informatie).

Color Picker

De PowerToy Color Picker is een handige tool om snel de kleur van een element op het scherm te achterhalen, handig bij het bewerken van afbeeldingen en bij webdesign. Color Picker opent met de toetscombinatie Win-Shift-C, waarna de kleurcode van een schermelement eenvoudig naar het klembord gekopieerd kan worden.

ImageResizer

Met de PowerToy ImageResizer is het formaat van afbeeldingen aan te passen, hetgeen met name handig is om foto's als bijlage per e-mail te kunnen verzenden of op een website te plaatsen. Na inschakelen van ImageResizer wordt de optie Formaat van afbeelding wijzigen toegevoegd aan het contextmenu van de Windows Verkenner (dat opent met een rechter muisklik op een bestand). De afbeeldingen kunnen nu per stuk of per selectie worden aangepast.

Keyboard Manager

Met de PowerToy Keyboard Manager zijn sneltoetsen opnieuw toe te wijzen zodat ze een andere functie krijgen.

PowerToys Run

De PowerToy PowerToys Run opent met de toetscombinatie Alt-SPATIE een zoekvenster om snel apps te zoeken en op te starten. Deze optie is vergelijkbaar met de zoekfunctie op de taakbalk, de toegevoegde waarde is dus beperkt.

PowerToy Run

© 2001-2024 - - SchoonePC - Rotterdam - Privacyverklaring