Probleemloos verkleinen van de Windows-partitie

De interne schijf van een computer is meestal uitgerust met slechts één grote systeempartitie (de C:-schijf). Ontstaat er behoefte aan méér dan 1 partitie (bijvoorbeeld voor het scheiden van de persoonlijke bestanden en het besturingssysteem, het opzetten van een multiboot systeem en/of het maken van een systeemback-up van de Windows-installatie), dan zal de systeempartitie eerst moeten worden verkleind (uiteraard het liefst met behoud van de huidige Windows-installatie, geïnstalleerde programma's en overige gegevens). De hiermee vrijgemaakte lege “niet toegewezen' ruimte kan vervolgens worden aangewend voor een nieuwe partitie (zie de pagina over partitioneren van de interne schijf). Het met behoud van gegevens verkleinen van de systeempartitie bespaart veel tijd ten opzichte van een herinstallatie van Windows, maar is niet geheel zonder risico's. Stel dus éérst de essentiële persoonlijke bestanden veilig voordat aan de klus wordt begonnen!

Hoeveel kleiner is haalbaar?

De bestanden worden verspreid over de partitie weggeschreven (in plaats van netjes achter elkaar) waardoor ‘gaten’ tussen de bezette sectoren ontstaan. De maximale hoeveelheid ruimte waarmee een partitie verkleind kan worden, wordt daarom in eerste instantie bepaald door de laatst bezette sector op de partitie. De vrije ruimte aan het einde van de partitie is er immers het makkelijkst (en vrijwel risicoloos) vanaf te halen. Het mag duidelijk zijn dat je hier niet te lang mee moet wachten, voor je het weet wordt ook deze vrije ruimte gebruikt. De bestanden aan het einde van de partitie kunnen desnoods nog (met een geavanceerd partitioneringsprogramma) worden verplaatst naar vrije sectoren aan het begin van de partitie. In theorie is de maximaal te winnen schijfruimte hierdoor gelijk aan de totale partitie-omvang minus de ruimte die de aanwezige bestanden in beslag nemen. Zorg er wel voor dat er voldoende vrije schijfruimte overblijft zodat Windows ook in de toekomst goed kan blijven functioneren. Houd er verder rekening mee dat deze operatie geen klusje zonder risico’s is!

Geschikte tools om een partitie te verkleinen

Er zijn maar weinig tools geschikt om een partitie veilig, mét behoud van gegevens te verkleinen. Om te beginnen kan Schijfbeheer worden geprobeerd. Deze tool is snel toegankelijk en relatief veilig in gebruik, doch beperkt in zijn mogelijkheden. Voldoet de hoeveelheid vrijgemaakte ruimte niet aan de verwachtingen dan is het noodzakelijk een geavanceerdere tool in te zetten.

De Windows-partitie kan eenvoudig, snel en relatief veilig worden verkleind met de bij Windows meegeleverde partitioneringstool Schijfbeheer (te openen via een rechter muisklik op Start). Klik met rechts op de betreffende partitie en kies voor Volume verkleinen. Schijfbeheer geeft vervolgens vanzelf aan hoeveel kleiner de partitie kan worden gemaakt. Stel (voor zover mogelijk) de gewenste verkleining in en klik op Verkleinen. Op de vrijgekomen schijfruimte kan een nieuwe partitie worden aangemaakt. Klik hiervoor met rechts op de vrije schijfruimte, kies de optie Nieuw eenvoudig volume en doorloop de wizard.

Partitie verkleinen met Windows Schijfbeheer

Een minpunt van Schijfbeheer is wel dat deze geen (systeem)bestanden verplaatst, de maximaal haalbare verkleining wordt dus beperkt door bestanden als de pagefile (voor het virtuele geheugen), de hibernation file (voor de slaapstand), de bestanden in de map System Volume Information (voor Systeemherstel) en de tijdelijke internetbestanden. Het resultaat is hierdoor vaak wat teleurstellend maar aangezien Schijfbeheer redelijk veilig in gebruik is (én gratis), kan het geen kwaad het verkleinen in eerste instantie toch met deze tool te proberen!

Lukt het niet om de partitie voldoende te verkleinen? Probeer het dan eens met alternatieve partitioneringssoftware zoals de gratis EaseUS Partition Master Free (download: https://nl.easeus.com/download/partition-manager.html) en/of GParted Live CD (download: https://gparted.org/livecd.php).

FOUTMELDING NA HET VERKLEINEN VAN EEN WINDOWS-PARTITIE

Nadat de Windows-partitie is verkleind, kan het opstartproces soms behoorlijk in de war zijn gebracht. Het systeem toont dan direct bij de eerste keer opstarten een foutmelding. Meestal is dit probleem eenvoudig te herstellen met behulp van een Windows 10-installatiemedium: start de computer op vanaf dit medium, accepteer de land- en taalinstellingen, kies de optie Uw computer herstellen, tegel Problemen oplossen, tegel Geavanceerde opties, tegel Automatisch herstellen en herstart de computer.


De Windows-partitie verkleinen i.g.v. een recoverypartitie

Is de computer uitgerust met een recoverypartitie dan heeft het verkleinen van de Windows-partitie extra zorg nodig. Dat kan op verschillende manieren maar om zoveel mogelijk problemen te voorkomen, noem ik alleen de veiligste: maak een USB-herstelstation, plaats vervolgens een nieuwe interne schijf en gebruik het herstelstation om daarmee Windows opnieuw te installeren. Nu de originele recoverypartitie is veiliggesteld, kan er risicoloos geëxperimenteerd worden met de partitie-indeling!

© 2001-2024 - - SchoonePC - Rotterdam - Privacyverklaring